Είναι πολυπαραγοντική νόσος που για να εμφανιστεί απαιτείται η συνύπαρξη μικροβίων σακχάρων και φυσικά των δοντιών.

Αρχίζει σαν απασβεστίωση της αδαμαντίνης και τη δημιουργία μίας αδρής κιμωλιόχρωμης επιφάνειας, ενώ στην πορεία και στην εξέλιξη της νόσου έχουμε καταστροφή των σκληρών ουσιών του δοντιού και τη δημιουργία κοιλότητας.

Στο στάδιο αυτό, της δημιουργίας κοιλότητας μπορεί με την επίδραση διάφορων ερεθισμάτων, όπως κρύο, γλυκό κλπ να εμφανιστεί πόνος ο οποίος στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι και αυτός που μας προειδοποιεί ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα.

Στο στάδιο αυτό είναι πολύ κρίσιμη η άμεση επίσκεψη στον οδοντίατρο γιατί τις περισσότερες φορές δεν έχει υποστεί μη αναστρεπτή βλάβη ο πολφός (ή «νεύρο» όπως είπαμε το ξέρουν οι περισσότεροι) και μπορούμε με την τοποθέτηση μίας έμφραξης το πρόβλημα να τακτοποιηθεί.

Αν όμως αυτό αφεθεί τότε η βλάβη γίνεται μεγαλύτερη ο πολφός ερεθίζεται, όλο και περισσότερα μικρόβια αποικίζουν την κοιλότητα της τερηδόνας και ο πολφός αντιδρά με πολύ έντονο πόνο, ανυπόφορο δείγμα μίας οξείας φλεγμονής που ονομάζεται πολφίτιδα. Πλέον τότε σαν θεραπευτική λύση έχουμε την ενδοδοντική θεραπεία.

Υπάρχουν τέλος και περιπτώσεις που ο πολφός εκφυλίζεται αργά χωρίς έντονα συμπτώματα, νεκρώνεται και δημιουργείται κάποια στιγμή ένα απόστημα στη ρίζα του δοντιού με οξύτατο πόνο και συμπτωματολογία (πρήξιμο, κακουχία και ανυπόφορο πόνο)

Και στην περίπτωση αυτή η θεραπεία είναι η ενδοδοντική θεραπεία του δοντιού η οποία συνίσταται στον πλήρη και κατά μήκος και εύρος καθαρισμό του ριζικού σωλήνα ή σωλήνων της ρίζας (ή ριζών) του δοντιού και στην έμφραξή τους με τα κατάλληλα υλικά ώστε να αποκλείσουμε τον επαναποικισμό τους από μικρόβια, η δράση των οποίων θα μας προκαλέσει εκ νέου ακροριζική φλεγμονή.

Αυτή είναι και η πιο ιδεατή κατάσταση ενός δοντιού γιατί πολλές φορές ταυτόχρονα με τη μόλυνση του ριζικού σωλήνα (ή σωλήνων) από μικρόβια έχουμε και πολύ εκτεταμένη καταστροφή της μύλης (του ορατού στο στόμα) μέρους του δοντιού, ή και προβλήματα στο περιοδόντιο που καθιστούν την προσθετική του αποκατάσταση αδύνατη ή προβληματική οπότε δυστυχώς σαν αποτέλεσμα έχουμε την εξαγωγή του δοντιού.